Đề xuất cho nước ngoài trực tiếp thu mua càphê:
Cập nhật lúc: 19/09/2011
158
Tại công văn 4510/UBND - TCTM ngày 9.9, UBND tỉnh Đắc Lắc đề nghị Bộ
Công Thương cho Cty chế biến càphê Man - Buôn Ma Thuột (Dakman) trực
tiếp thu mua càphê của nông dân. Đây là liên doanh giữa Cty ED&FMAN
VIETNAM HOLDING B.V Vương quốc Anh với Cty TNHH MTV XNK 2/9 Đắc Lắc, tỉ
lệ góp vốn 66,4% và 33,6%. Cty này đã liên kết với nông dân phát triển
được 3.676ha càphê có chứng nhận càphê sạch 4C, sản lượng khoảng 12.000
tấn/năm. Theo UBND tỉnh Đắc Lắc, nếu không cho trực tiếp thu mua thì Man
- Buôn Ma Thuột sẽ bị thiệt. Trong khi đó, Nghị định 23/2007/NĐ - CP
hướng dẫn thi hành Luật Thương mại về mua bán hàng hóa và các hoạt động
liên quan của DN có vốn đầu tư nước ngoài quy định: DN có vốn đầu tư
nước ngoài không được tổ chức mạng lưới mua hàng trực tiếp đến người sản
xuất mà chỉ được mua hàng của thương nhân có đăng ký kinh doanh hoặc có
quyền phân phối hàng hóa xuất khẩu.
Ngoài Man - Buôn Ma Thuột, hiện ở
Đắc Lắc có 5 DN nước ngoài khác đang thu mua, chế biến, xuất khẩu
càphê. Năm 2010 và 5 tháng đầu năm 2010, các DN này thu mua khoảng
200.000 tấn, bằng 50% tổng sản lượng càphê toàn tỉnh trong một vụ. Theo
Sở Công Thương Đắc Lắc, chưa phát hiện DN nào mua càphê của nông dân,
ngoại trừ Man - Buôn Ma Thuột đã mua khoảng 450 tấn trong vùng liên liên
kết. Dù vậy, nhiều ý kiến lo ngại rằng các DN nước ngoài vẫn có thể mua
hàng của những nông dân có đăng ký kinh doanh, hoặc thành lập các hợp
tác xã để đối phó.
Lợi thì có lợi...
Ông Trần Trọng Lưu - Phó
phòng Quản lý thương mại, Sở Công Thương Đắc Lắc - cho rằng, so với tổng
sản lượng càphê toàn tỉnh, 12.000 tấn trong vùng liên kết của Man -
Buôn Ma Thuột chỉ chiếm khoảng 3% nên không đáng kể. Mặt khác, việc DN
nước ngoài thu mua trực tiếp sẽ đem lại một số lợi ích như áp dụng các
tiêu chuẩn sản xuất càphê 4C, càphê có trách nhiệm, truy nguyên nguồn
gốc, giá mua cao hơn nhờ chất lượng cải thiện...
Tuy vậy, với tiềm
lực tài chính dồi dào, vốn vay chịu lãi suất thấp, các DN nước ngoài
hoàn toàn có thể đầu tư cho nông dân để độc chiếm vùng nguyên liệu. Khi
vùng nguyên liệu đã nằm trong tay các DN nước ngoài, không có gì đảm bảo
là họ sẽ không chèn ép nông dân. Ông Vũ Đức Tiến - Tổng giám đốc Cty CP
ĐTXNK càphê Tây Nguyên lo ngại: “DN nước ngoài mua càphê trước mắt là
có lợi cho nông dân, nhưng về lâu dài chắc chắn tình hình sẽ xấu đi”.
Tại hội thảo về phát triển càphê bền vững diễn ra vào 3.2011, ông Lương
Văn Tự - Chủ tịch Hiệp hội Càphê Cacao VN - cũng cho rằng: “Để có vùng
nguyên liệu càphê như hiện nay, ngoài công sức của nông dân và các doanh
nghiệp VN, còn phải kể đến một số tiền không nhỏ từ ngân sách nhà nước
đã đầu tư hạ tầng sản xuất, nhất là giao thông, thủy lợi... Bây giờ cho
DN nước ngoài vào thu mua trực tiếp, chẳng khác nào ta làm cho họ
hưởng”. Với những lo ngại trên, đề xuất cho DN nước ngoài trực tiếp thu
mua càphê của nông dân rõ ràng cần được cân nhắc thận trọng.
(Theo Lao động)