Diện tích trồng cà phê: Vượt chỉ tiêu mà… hoảng
Cập nhật lúc: 27/09/2012
304
Năm 2005, Chính phủ ban hành Quyết định (số 150) về việc điều chỉnh quy
hoạch phát triển cà phê đến 2010 và định hướng đến 2020. Theo quy hoạch
đã được Chính phủ phê duyệt, đến 2020, diện tích trồng cà phê trong cả
nước chỉ ở mức tối đa 500 ngàn ha. Vậy mà đến thời điểm này tổng diện
tích cà phê đã lên đến hơn 571 ngàn ha.
Ngay từ 2009, sau 4 năm thực
hiện quyết định của Chính phủ, diện tích cà phê đã đạt tới 534 261 ha,
vượt qua chỉ tiêu ấn định cho năm 2020. Vậy là cách đây 4 năm, diện tích
trồng cà phê đã về đích trước kì hạn hơn 10 năm so với quy hoạch của
Chính phủ.
Mới đây, theo chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và
Phát triển nông thôn đã hoàn tất đề án quy hoạch phát triển ngành cà phê
đến 2020 và tầm nhìn đến 2030. Bản đề án này đưa ra chỉ tiêu cụ thể:
đến 2020 diện tích trồng cà phê là 500 ngàn ha, đến 2030 giảm xuống chỉ
còn 479 ngàn ha. Như vậy, để đạt được chỉ tiêu nói trên, từ nay đến
2020, phải cắt giảm hơn 71 ngàn ha, và đến 2030 là 92 ngàn ha cà phê.
Vì
sao phải giảm diện tích cà phê so với hiện thời. Tại sao diện tích
trồng cà phê về đích trước kì hạn hơn 10 năm lại trở thành vấn đề đáng
lo ngại? Liên tục những năm vừa qua, diện tích trồng cà phê không ngừng
mở rộng theo kiểu tự phát. Chính phủ đã có quy hoạch nhưng không ít địa
phương vẫn cứ “chạy theo phong trào” nên trồng cà phê vô tội vạ. Không
bảo đảm điều kiện cả về thổ nhưỡng cũng như thời tiết nhưng cây cà phê
vẫn cứ “vô tư” mọc lên ở nhiều địa phương ngoài vùng quy hoạch. Diện
tích cây trồng tăng vọt trong khi năng suất và chất lượng không ngừng
giảm sút. Đó là hiện trạng thật sự đáng lo ngại đối với ngành sản xuất
cà phê.
Đến đầu quý 3-2012, với sản lượng xuất khẩu đạt hơn 1,2 triệu
tấn, Việt Nam vươn lên vị trí số 1 thế giới về xuất khẩu cà phê. Đây là
niềm vui lớn nhưng lại gắn liền với nỗi lo không nhỏ: đứng đầu sản
lượng hàng hóa nhưng lại rơi xuống top cuối bảng về giá bán cũng như
chất lượng sản phẩm. Cùng loại sản phẩm và xuất khẩu trong cùng thời
điểm, giá cà phê Việt Nam luôn thấp hơn các nước (có những lúc giá bán
thấp hơn gần 300 USD/tấn). Nếu tiếp tục kéo dài tình trạng này, càng
tăng khối lượng cà phê xuất khẩu, Việt Nam càng thua thiệt về hiệu quả
kinh tế. Đây là nguyên nhân chính buộc Chính phủ cũng như ngành chuyên
trách siết chặt quy hoạch diện tích trồng cà phê, gắn liền mục tiêu giảm
số lượng, tăng chất lượng.
Thực tế cho thấy, nếu triển khai theo
kiểu xuề xòa như những năm vừa qua, kết quả thực hiện sẽ trái ngược với
chỉ tiêu đã được xác định trong đề án. Không chỉ tuyên truyền và vận
động, còn phải sử dụng “biện pháp mạnh” đối với những địa phương bất
chấp chỉ đạo của Chính phủ, vẫn cố tình mở rộng diện tích cà phê chất
lượng kém, năng suất thấp.
(Nguồn Báo Đại đoàn kết)