Phát triển nông nghiệp CNC: DN là "chủ công"

NHÀ NƯỚC KHÔNG LÀM THAY DOANH NGHIỆP

Theo Thứ trưởng Bùi Bá Bổng, nếu chúng ta hành chính hóa, nhà nước hóa việc phát triển NNCNC thì chắc chắn không thành công. Chủ trương chung là nhà nước chỉ tạo hành lang pháp lý, có chính sách khuyến khích để DN có thể đầu tư vào lĩnh vực này, đồng thời nông dân có thể nhanh chóng tiếp cận và ứng dụng vào sản xuất.

Chủ trương trên xuất phát từ thực tiễn nghiên cứu và ứng dụng phát triển NNCNC tại một số địa phương thời gian qua, đi đầu là Lâm Đồng và TPHCM. Theo TS Phạm S – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng, qua 7 năm thực hiện, kết quả thực tiễn đã khẳng định chương trình NNCNC có tác động lớn đến kinh tế - xã hội của Lâm Đồng. Đặc biệt, chính sách lấy DN làm “chủ công” trong quá trình đẩy mạnh ứng dụng NNCNC đã được chứng minh là đúng đắn. Hiện tại Lâm Đồng đã có hàng chục DN với số vốn đăng ký hàng tỷ USD tham gia vào lĩnh vực này.

Sự hấp dẫn của NNCNC tại Lâm Đồng đã thực sự “hút” nhiều DN khi doanh thu trên đơn vị diện tích tăng nhanh từ 27 triệu đồng/ha năm 2004 tăng lên 80 triệu đồng/ha năm 2011 (gấp 2,5 lần bình quân của cả nước, tốc độ tăng trưởng 9,4% gấp 3 lần bình quân của cả nước). Giá trị XK nông lâm sản năm 2004 khoảng 90 triệu USD thì đến năm 2011 đạt trên 250 triệu USD (chiếm trên 75% giá trị XK của tỉnh).

Tương tự, nhiều DN tại TPHCM khi được xem như “đầu tàu” và được khuyến khích đầu tư phát triển NNCNC đã chứng minh rõ tính hiệu quả. Chỉ tính riêng Khu NNCNC TPHCM, sau 1 năm hoạt động đã thu hút được 450 tỷ đồng của DN vào hình thành vùng sản xuất nông nghiệp.

Điển hình là Cty CP Phát triển & đầu tư Nhiệt Đới, đơn vị nghiên cứu, lai tạo các loại hạt giống ưu thế lai F1 đồng thời ứng dụng các biện pháp sinh học trong nhân nuôi thiên địch để phòng trừ sâu bệnh hại trên cây trồng. Cty TNHH Nông nghiệp Chánh Phong với dự án đầu tư “Sản xuất hạt giống rau F1: như ớt hiểm, cà tím, khổ qua, dưa leo, bầu bí, dưa hấu; Cty TNHH Rau sạch Việt Thụy Phát với dự án “Sản xuất rau sạch trong nhà kính” theo công nghệ Thụy Điển; Cty TNHH Cuộc Sống Tốt Lành với dự án “Hệ thống xử lý trái cây bằng nhiệt” theo công nghệ Nhật Bản…

CẦN CƠ CHẾ, CHÍNH SÁCH ĐỘT PHÁ!

Theo ông Lê Minh Trí - Phó Chủ tịch UBND TPHCM, ngay từ đầu nhận thức của lãnh đạo TPHCM về nghiên cứu, ứng dụng NNCNC là tạo mọi điều kiện để DN sẽ là “chủ công”, còn nhà nước chỉ làm “nền”, tạo cơ chế, chính sách cho DN hoạt động. Để cụ thể hóa, TPHCM đang triển khai hình thành 4 dự án lớn liên quan đến CNSH và NNCNC để tạo cơ sở vật chất ban đầu, kích thích DN mạnh dạn đầu tư nghiên cứu, ứng dụng vào sản xuất nông nghiệp.

Theo ông Trí, ưu thế của TPHCM là có trên 100.000 DN, chỉ cần 1% DN tham gia tích cực vào lĩnh vực NNCNC sẽ tạo ra bước đột phá, tạo ra sản phẩm nông nghiệp năng suất, chất lượng cao để phục vụ XK. “Vấn đề đặt ra là làm sao để thay đổi nhận thức của DN là họ không chỉ tìm thấy lợi nhuận từ chứng khoán hay bất động sản, mà việc đầu tư vào NNCNC, liên kết với các vùng miền để nghiên cứu và sản xuất nông nghiệp hướng đến XK là mảnh đất màu mỡ chưa được khai phá”.

Ông Trí cũng đề xuất Bộ NN-PTNT nên xác định thế mạnh của từng vùng, địa phương và Bộ NN-PTNT sẽ là “cây gậy” chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương kêu gọi DN đầu tư vào lĩnh vực NNCNC có thế mạnh của mình. Đặc biệt ông Trí cho rằng, dù Luật CNC đã ra đời, nhưng khi vận dụng vào thực tế lại rất khó.

“Bộ NN-PTNT nên ngồi lại với Bộ Tài chính để xác định rõ các ưu đãi hay tạo điều kiện tốt nhất cho DN đầu tư vào lĩnh vực NNCNC ở đây cụ thể nó là cái gì? Nếu như chính sách chỉ nói chung chung thì các địa phương rất khó áp dụng khi muốn hỗ trợ DN. Đơn cử như tại TPHCM, tiền nghiên cứu khoa học mỗi năm có mấy trăm tỷ nằm ở Sở KH-CN, nhưng nếu không có chính sách cụ thể thì không thể giải ngân, trong khi tiền phải cất két rất lãng phí. “Vì thế, khi coi DN là “chủ công” thì chúng ta phải đột phá vào chính sách thì DN mới yên tâm đầu tư cho ngành NNCNC trong thời gian tới” – ông Trí nói.

Theo Thứ trưởng Bùi Bá Bổng, để cụ thể hóa chủ trương phát triển nông nghiệp ứng dụng NNCNC, Chính phủ đã có chính sách ưu đãi rất lớn cho DN. Cụ thể, bất cứ DN nào tham gia sẽ được Nhà nước hỗ trợ về đất đai, thuế thu nhập DN, thuế giá trị gia tăng, thuế xuất nhập khẩu, hỗ trợ kinh phí nghiên cứu, thử nghiệm, đào tạo, chuyển giao công nghệ từ kinh phí của Chương trình quốc gia phát triển CNC.

Thứ trưởng cũng cho biết, các tổ chức khoa học và công nghệ thành lập hoặc hợp tác với các tổ chức, cá nhân khác thành lập DN nông nghiệp ứng dụng CNC, hoặc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật khu NNCNC sẽ được ưu đãi, hỗ trợ cao nhất theo khoản 2, 3, 4, 5 Điều 33 của Luật CNC.

                                                                                                                                        (Nguồn Báo Nông nghiệp)